Λεπτίνη: Μια ορμόνη κλειδί στη ρύθμιση του βάρους
5 Ιανουαρίου, 2022
Η λεπτίνη είναι μια ορμόνη η οποία παράγεται από το λιπώδη ιστό και αποκαλείται συχνά ως “η ορμόνη του κορεσμού”.
Η λεπτίνη είναι μια ορμόνη η οποία παράγεται από τον ίδιο το λιπώδη ιστό στο σώμα μας και συγκεκριμένα, στα λευκά λιπώδη κύτταρα. Αποτελείται από 167 αμινοξέα και διαδραματίζει καίριο ρόλο στη ρύθμιση του σωματικού βάρους [1].
Η συγκεκριμένη ορμόνη ελέγχει την πρόσληψη και τη χρήση ενέργειας ρυθμίζοντας διάφορους παράγοντες κορεσμού στέλνοντας μηνύματα στον υποθάλαμο του εγκεφάλου (όπως για παράδειγμα, το νευροπεπτίδιο Υ).
Επιπλέον, σε μελέτη με πειραματόζωα, φάνηκε ότι η χορήγηση λεπτίνης ρύθμιζε στα φυσιολογικά επίπεδα το βάρος τους, μειώνοντας την πρόσληψη ενέργειας και αυξάνοντας την κατανάλωσή της, κατά κύριο λόγο μέσω της αύξησης της θερμοκρασίας του σώματος. Από τότε, η δράση της λεπτίνης έχει επιβεβαιωθεί και στον ανθρώπινο οργανισμό [1].
Η λεπτίνη αποκαλείται μερικές φορές και ως «η ορμόνη του κορεσμού». Βοηθά στην αναστολή του αισθήματος της πείνας και στη ρύθμιση της ενεργειακής ισορροπίας όταν ο οργανισμός μας δε χρειάζεται άλλη τροφή, έτσι ώστε το σώμα να μην πυροδοτεί αντιδράσεις πείνας όταν δεν χρειάζεται ενέργεια.
Ωστόσο, όταν τα επίπεδα της ορμόνης πέφτουν, κάτι που συμβαίνει για παράδειγμα όταν ένα άτομο χάνει βάρος-λίπος, τα χαμηλότερα επίπεδα μπορεί να προκαλέσουν τεράστιες αυξήσεις στην όρεξη με αποτέλεσμα την κατανάλωση υπερβάλλοντος φαγητού. Αυτό, με τη σειρά του, μπορεί να καταστήσει την απώλεια βάρους πιο δύσκολη [2].
Τι γίνεται όμως στην περίπτωση παχυσαρκίας που υπάρχει αυξημένος λιπώδης ιστός και άρα αυξημένη παραγωγή λεπτίνης;
Φυσιολογικά, όπως προαναφέρθηκε, τα λιποκύτταρα παράγουν λεπτίνη, η οποία με τη σειρά της θα «ενεργοποιήσει» τον υποθάλαμο ώστε να μειώσει την όρεξη, επιτρέποντας στο σώμα να καταφύγει στις αποθήκες λίπους για να τραφεί.
Ωστόσο, σε περιπτώσεις παχυσαρκίας, υπάρχει υπερβολική λεπτίνη στο αίμα. Το γεγονός αυτό μπορεί να προκαλέσει έλλειψη ευαισθησίας στην ορμόνη, μια κατάσταση γνωστή ως «αντίσταση στη λεπτίνη». Έτσι, η δράση της λεπτίνης αναστέλλεται και τα λιποκύτταρα παράγουν περισσότερη λεπτίνη για να μπορέσουν να σηματοδοτήσουν το αίσθημα κορεσμού, οδηγώντας σε αυξημένα επίπεδα λεπτίνης στην κυκλοφορία, δημιουργώντας με αυτό τον τρόπο έναν φαύλο κύκλο [2].
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΝΑΦΟΡΕΣ
1. Hans Konrad Biesalski, Peter Grimm, 2008. Εγχειρίδιο Διατροφής. Εκδόσεις Π.Χ Πασχαλίδης.
2. Hormone Health Network, 2018. What is Leptin? Hormone.org, Endocrine Society.
